Raporti i fundit i Grupit Ndërkombëtar të Krizave, ka konstatuar se politikbërja e kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, në raport me veriun e Kosovës “ka bërë që të humb mbështetjen edhe në mesin e serbëve më integrues” në raport me shtetin kosovar.
Raporti i “International Crisis Group” lexon në tërësi ngjarjet dhe thyerjen e gjendjes së sigurisë në veri, për çka një dozë të madhe e jep vis-a-vis veprimeve të Qeverisë së Kosovës; por pa e lënë anash edhe rolin aktiv të Serbisë në trajtnimin, asistimin dhe organizimin e sulmit paraushtarak në Banjskë të Zveçanit.
“Sa i përket administratës së Kurtit, ajo ka humbur mbështetjen edhe te serbët më integrues. Këshilltari politik i kryeministrit Petar Miletić – vetë serb i veriut – dha dorëheqjen në shtator 2023, duke denoncuar ish-shefin e tij për ‘hipokrizi, pafytyrësi dhe arrogancë” dhe për dëmtim të pariparueshëm të lidhjeve me komunitetin serb”.
“Miletiç kishte ndihmuar në themelimin e Partisë së Pavarur Liberale. i cili mbrojti pjesëmarrjen në institucionet e Kosovës menjëherë pas pavarësisë, qëndrim për të cilin u qëllua (edhe pse jo për vdekje) në Mitrovicën e Veriut në vitin 2010”, thuhet në raportin e ICG.
ICG nis me atë që Albin Kurti ka pranuar një marrëveshje për normalizim të marrëdhënieve me Serbinë e ku pikë kyçe në atë është autonomi për serbët e veriut.
“Lëvizja drejt autonomisë veriore do të jetë një pjesë thelbësore e çdo marrëveshjeje që e sjell Kosovën më plotësisht në sistemin ndërkombëtar dhe Kosova nuk mund të ketë kurrë një ofertë më të mirë se kjo”, thuhet në raport.
Kjo organizatë – teksa analizon qëndrimet e qeverisë kosovare – shkruan se “rreziku politik për Prishtinës është i menaxhueshëm dhe ngritja potenciale e madhe”.
Për më tepër, mospërmubshja e marrëveshjes dhe politikat e Kurtit në veri, vëren ICG, po përkthehet në humbje të mbështetjes nga aleatët më të rëndësishëm të saj, që, për më tepër, shkruhet se “po gërryhet me shpejtësi”.
“Kurti pothuajse me siguri do të mos e marrë këtë hap për themelimin e Asociacionit. Motivet e tij për të vazhduar rezistencën ndaj krijimit të Komunitetit/Asociacionit janë po aq të forta sa edhe njohja e Serbisë. Siç u përmend, ai dhe liderët e tjerë kosovarë e kanë përshkruar autonominë në përgjithësi dhe Asocicaionit në mënyrë specifike me një gjuhë apokaliptike që është e vështirë të tërhiqesh”.
“Sigurimi i autonomisë veriut është karta më e fortë e Kosovës në lojën e saj me Serbinë dhe Kurti dëshiron ta mbajë atë derisa të shkëmbehet për njohje. Refuzimi ka bërë gjithashtu mrekulli për popullaritetin e Kurtit në vend. Ndryshimi i kursit mund ta bëjë atë të duket sikur humbi dhe Vuçiç fitoi”, vazhdon raporti.
Nga vonesa e konkludimit të normalizimit të marrëdhënieve, përkatësisht mospërmbushja e obligimeve nga ana kosovare, sipas ICG-së, është humbje më e madhe për Kosovën sesa për Serbinë
“E vërteta e ashpër, megjithatë, është se Kosova ka shumë për të humbur nga lënia e mosmarrëveshjes. Ajo është në një pozicion më të dobët, duke u përballur me një shtet më të madh, më të pasur me më shumë për të ofruar aleatë të mundshëm, veçanërisht në lidhje me Ukrainën. Ajo po përpiqet gjithashtu të përfitojë nga negociatat duke refuzuar të respektojë premtimin e saj kryesor në bisedimet e mëparshme. Mbështetja e saj midis aleatëve të saj më të rëndësishëm në Evropë dhe SHBA po gërryhet kështu me shpejtësi”
“Koha nuk është në anën e saj. Një Kosovë e izoluar do ta kishte gjithashtu më të vështirë të pengonte qëllimin e Serbisë për të ulur numrin e shteteve njohëse në 96 ose më pak në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së (gjysma e anëtarësimit të saj). Nëse Serbia ka sukses, Kosova nuk do të ishte në gjendje të fitonte statusin e vëzhguesit të OKB-së dhe të drejtën për t’u bashkuar me traktatet e lidhura me OKB-në”, thuhet më tej në raport.