Dëshmia e hulumtuesit të Human Rights Watch në Hagë, ishte një nga më të diskutuarat. Kjo pasi Abrahams e kishte pranuar se për një pjesë të raportit të tij, ka përdorur burime nga mediat serbe. Disa javë pas kësaj dëshmie, avokati Ben Emmerson po kërkon që raporti i Abrahams që ishte pranuar si prove në proces, të mos shfrytëzohet më.
Raporti i hulumtuesit të Human Rights Ëatsh, Fred Abrahams, për vrasjet e pretenduara të civilëve nga Ushtria Çlirimtare e Kosovës, ishte pranuar si provë në gjykimin e krerëve të UÇK-së në Hagë. Megjithatë, pas dëshmisë së Abrahams fizikisht në sallën e gjyqit, mbrojtja e krerëve të UÇK-së po kërkon që kjo prove të përjashtohet nga procesi.
Sipas avokatit të Kadri Veselit, Ben Emmerson, për hartimin e këtij raporti që është si prove në gjykim, dëshmitari Abrahams e ka pranuar edhe vetë që ka përdorur raporte nga mediat serbe dhe komunikata nga Qeveria e Serbisë.
Në parashtrimin që e ka bërë Emmerson me përkrahjen edhe të avokatëve të tjerë të krerëve të UÇK-së, thuhet se i gjithë raporti është hartuar me burime dytësore e tretësore. Në këtë kërkesë të avokatit britanik të cilën e ka pare Nacionale, theksohet se nëse ky raport mbetet si provë, cenohet e drejta e Kadri Veselit për gjykim të drejtë.
“Avokati i z. Veseli e kundërshtoi pranimin e tij në bazë të faktit se, sipas dëshmisë së vetë dëshmitarit, gjetjet e raportit bazoheshin në thashetheme të patestueshme që e bënin atë shumë të pabesueshëm dhe, për më tepër, raporti ishte krijuar për të paraqitur një argument për UÇK-në që ndodh të përkojë me rastin e Prokurorisë – duke e bërë atë shumë paragjykues.Kundërshtimit iu bashkuan avokati i z. Thaçi dhe avokati i z. Krasniqi”, thuhet në start të kësaj parashtrese.
“Në përgjigje të pyetjeve në lidhje me origjinën e informacionit të cituar në P380, dëshmitari pranoi në Prokurori se ai mbështetej “kryesisht në burime dytësore” sepse, sipas tij, ishte “e vështirë” të kryheshin hetime të dorës së parë për krimet e supozuara të UÇK-së”, thuhet më tutje, raporton Nacionale.
Sipas parashtrimit të Emmeron, vetë dëshmitari në përgjigjet e tij e konfirmon se raporti u mbështetë kryesisht në mediat e Beogradit.
“Veçanërisht, megjithatë, kur u përball me faktin se burimi i vetëm në të cilin FDH u mbështet për një pretendim që ishte ricikluar në P380 ishte “Media e Beogradit”, dëshmitari vërejti se ai nuk mund të fliste për FDH-në ose vendimet që ata morën në lidhje me burimet.39 Në të vërtetë, ky koncesion është pikërisht arsyeja pse Mbrojtja parashtron se kërkohej një vlerësim i pavarur i burimeve të tyre, pavarësisht se sa e itua ishte marrëdhënia profesionale midis dy organizatave ose individëve të përfshirë”, thuhet në kërkesën e Ben Emmerson.
Avokati i Kadri Veselit që e kishte marrë në pyetje për orë të tëra Abrahamsin, tregoi në detaje se shumica e këtij raporti ndërtohej pa intervista me dëshmitarët apo viktimat.
“Në total, P380 përmban 34 citate. Midis tyre, vetëm tre citate i referohen intervistave ose bisedave që ka kryer vetë personeli i HRË – asnjëri prej të cilëve nuk është viktimë apo dëshmitar i krimeve. Media – private dhe shtetërore – si dhe jo -Organizatat qeveritare përbëjnë shumicën dërrmuese, nëse jo të gjitha, të referencave të përfshira në P380. Veçanërisht, 11 referenca i janë bërë raportit të lartpërmendur të FDH Spotlight nga 5 gusht 1998, i cili, nga ana tjetër, citon burime të tjera dytësore, duke përfshirë vetë “FDH” dhe “Medien e Beogradit””, thuhet në këtë kërkesë të Emmerson.
Alarmi për një gjykim të drejtë në këtë rast, sipas Emmerson, është fakti se ky raport mbështetet kryesisht në njoftime e infografika nga qeveritë serbe.
“Së fundi, P380 mbështetet në njoftimet për shtyp dhe infografikë nga qeveritë serbe dhe jugosllave si dhe grupet fetare serbe me bazë në Kosovë. Në lidhje me këtë, Mbrojtja rithekson qëndrimin e saj se burimet e prejardhjes serbe duhet të vlerësohen me shqyrtimin më të madh të Serbisë u krijua tendenca për të shpallur falsifikime në dëm të UÇK-së”, thuhet në këtë kërkesë.
“Mbrojtja parashtron se një raport i bazuar në burime të tilla si ato të përshkruara më sipër nuk mund të konsiderohet si prima facie i besueshëm për qëllimet e pranimit. Siç thotë Gjykata në rastin Milutinović et al. të vërejtura në refuzimin e Sipas Urdhrave, çështjet e identifikuara më sipër “shkojnë drejtpërdrejt në besueshmërinë e pohimeve që paraqesin këto fragmente” dhe për këtë arsye nuk mund të mbështetemi për vërtetësinë e përmbajtjes së tyre. Vendimi i kundërshtuar duhet të rishqyrtohet në ituate ë drejtësisë. Një dështim për ta bërë këtë do të rezultonte në një ituate dukshëm të padrejtë, ku të drejtat e z. Veseli për gjykim të drejtë do të rrezikoheshin”, përfundon kërkesa e avokatit Ben Emmerson.
Çfarë deklaroi Abrahams në gjykatë?
Në raportet që Fred Abrahams i kishte hartuar ku fliste për krimet e pretenduara të luftës nga pjesëtarë të UÇK-së, e kishte cituar Fondin për të Drejtën Humanitare. Por, avokati i Kadri Veselit, Ben Emmerson, ka gjetur se Fondi disa prej burimeve i kishte pasur nga mediat e Serbisë.
Me këto pyetje e ballafaqoi Emmerson hulumtuesin e profesorin Abrahams në seancën e sotme.
“Mjaftojnë këta shembuj për të bërë këtë pyetje. Kur keni marrë këta shembuj në raportet e mëpasshme psh në tetor 1998. Ju keni botuar raport për ndalimet dhe abuzimet ku jepni informacionin e njëjtë, keni bërë përsëritje. Ajo që duket se ka ndodhur është se burimi ka qenë media serbe. Nga media serbe shkonte te Fondi për të Drejtën Humanitare, pastaj iu e merrnit si bazë atë që ka shkruar Fondi. A e pranoni kronologjinë”, e pyeti Emmerson.
“Me disa dallime”, u përgjigj dëshmitari Abrahams.
Më pas dëshmitari kërkoi të dinte për cilat media bëhet fjalë. Në këtë raund pyetjesh disa herë ndërhyri edhe Prokuroria e Specializuar, duke kërkuar pyetje më konkrete nga avokati britanik i Veselit.
“Së pari dua të di për cilën media bëhet fjalë. Sepse në punën tonë kemi bërë dallim midis mediave shtetërore. Bënim dallim mes mediave, sepse shteti kishte kontroll të fortë, dhe kishte organe të tjera mediale që ishin më të pavarura. Dua të di për cilën media?”, deklaroi Abrahams.
“Ju nuk thoni në raportin tuaj që burimi është te një media e caktuar serbe, ju thoni që ky është citmi juaj?”, ia ktheu Emmerson.
“Po. Ne kishim nivel të lartë besimi në Fondin për të Drejtën Humanitare. Unë nuk mbaj mend ndonjë bisedë që hulumtuesit apo autorët e tyre të kenë folur me ta për këtyre rasteve”, u përgjigj dëshmitari sërish.
Ben Emmerson insistoi sërish në marrjen e burimeve nga mediat në Beograd.
“Deklarata 20 prill 2020. Aty thuhet se të gjitha hulumtimet e kryera nga Fondi Humanitar kishin një metodologji të përbashkët me atë tonën. Hulumtues të trajnuar me përvojë kanë intervistuar viktima e dëshmitarë kokë më kokë. Kur ishte e mundur kemi marrë dëshmi nga kryesit e pretenduar. Kjo është deklarata për metodologjinë e raporteve tuaja. Ne sapo pamë këtë shembull ku ajo që keni bërë nuk është asgjë tjetër veç reciklim i raporteve dhe lajmeve serbe, dhe më pas citoni veten tuaj. Me fjalë të tjera pasi kalon koha, ju nuk bëni as përfshirjen e mediave as përfshirjen e Fondit, por thoni burimi jeni ne. Ju thoni që duhen disa burime, dhe thoni që janë bërë intervista të shumta me dëshmitarët, por nga ana tjetër nuk e keni të përfshirë në raportet tuaja. Iu tregova që keni marrë burime nga mediat serbe”, deklaroi avokati Ben Emmerson.
Emmerson e ballafaqoi dëshmitarin me një deklaratë të tij të mëhershme ku kishte thënë se kanë mbledhur metodologji të ndryshme.
“E kam përshkruar në mënyrë të vazhdueshme se si jemi qasur kësaj pjese të raportit. Besoj që jepen 11 faqe metodologji. Kemi raportuar se sa e vështirë ishte të raportojmë për sjelljet e këqia të UÇK-së. Mandati ynë është përmbushur përmes mbledhjes të çështjeve dhe informacionit e burimeve të besueshme. Nuk është se kemi marrë burim vetëm qendrën, por edhe UNHCR apo gazetarë të tjerë. Kemi paraqitur burime të tjera në këtë pjesë. Ne besonim që kishte informacion të mjaftueshëm të këtyre burimeve për të mbështetur këto abuzime të pretenduara”, deklaroi Abrahams.